Αποσυνάγωγοι - Oğuz Atay

 Ύστερα από δυό περίπου μήνες και τεσσεράμισυ βιβλία ενδιάμεσα (όχι, το ένα δεν το έσκισα στη μέση, το συνεχίζω ακόμα), τέλειωσαν οι Αποσυνάγωγοι του Oğuz Atay σε μετάφραση Νίκης Σταυρίδη τους οποίους μου δάνεισε αγαπημένο πρόσωπο, όχι για να με παιδέψει, αλλά όπως μου ’χε πει, γιατί έπρεπε να τους διαβάσω. Είχε δίκιο; Ασφαλώς και είχε!

Αυτό το βιβλίο είναι από εκείνα που ξεχωρίζεις μεταξύ αμέτρητων άλλων, τα ξεχωρίζεις σε μια αναγνωστική δεκαετία, εικοσαετία, κι ας μη θυμάσαι τι έχεις διαβάσει. Η ιστορία είναι απλή, ο Τουργκούτ Οζμπέν χάνει ξαφνικά τον καλύτερό του φίλο Σελίμ Ισίκ. Αυτό όμως σημαίνει για τον Τουργκούτ ότι χάνει τον κόσμο κάτω απ' τα πόδια του. Έναν κόσμο που είχε φτιάξει μαζί με τον φίλο του, έναν κόσμο τον οποίο είχε αναλύσει μέσα από εκείνον. Ο Σελίμ είναι μια καθοριστική μορφή για τον Τουργκούτ. Και αυτό δεν χάνει την ευκαιρία να μας το υπενθυμίζει στις 974 σελίδες αυτού του βιβλίου όπου παρακολουθούμε τη ζωή του, μαζί μ' αυτή του ήρωα, καθώς και άλλων προσώπων που βρέθηκαν στο άμεσό του περιβάλλον.

Ο Atay βρίσκει την ευκαιρία μέσα από αυτό το πραγματικά δύσκολο εγχείρημα, να χρησιμοποιήσει διάφορα αφηγηματικά μοντέλα, να αναμείξει πρόσωπα, πράγματα, χρόνο, γεγονότα, φιλοσοφίες, κοσμοθεωρίες, το μωσαϊκό της χώρας του, τις επιρροές της Δύσης, τις σχέσεις των δυο φύλων, το ευ ζην, και τι δεν θα βρείτε εδώ μέσα και ναι, να φτιάξει εν τέλει ένα γοητευτικό ανάγνωσμα από εκείνα που αρέσκομαι στο να τα αποκαλώ 'αναγνωστικές περιπέτειες'. Θα συναντήσετε κομμάτια στα οποία δεν θα ξέρετε ποιος μιλάει και γιατί, άλλα που για 100 και πλέον σελίδες δε θα υπάρχουν σημεία στίξης, σημεία που θα φλυαρεί, λίγα είναι η αλήθεια, όπου θα θελήσετε να το κλείσετε και να το ξαναπιάσετε άλλη μέρα, ή όπως εγώ να παρεμβάλλετε άλλα αναγνώσματα για να ξεπεράσετε αυτούς τους σκοπέλους. Κάντε το αν σας βολεύει, γιατί πραγματικά είναι ένα σπουδαίο βιβλίο. Το μόνο πρόβλημά μου είναι ότι τώρα πρέπει κι εγώ να το αγοράσω για να το έχω στη βιβλιοθήκη μου.