Τέλος εποχής - 4 βιβλία

 

Ας ξεκινήσω λοιπόν με το πρώτο βιβλίο ‘Μαθήματα λογοτεχνίας’ του Julio Cortázar, ένα βιβλίο που είναι ουσιαστικά οι ομιλίες του συγγραφέα στο Berkeley το 1980. Αισθάνθηκα σαν να ήμουν κι εγώ εκεί, και τον άκουγα να αναλύει το πώς γράφει, να εξηγεί διάφορες πτυχές της συγγραφής, προβλήματα που αντιμετώπισε, το πώς εμπνεύστηκε για να δημιουργήσει ‘Το Κουτσό’, να αναλύει τεχνικές, να σχολιάζει το δικό του έργο, να μας δίνει παραδείγματα μέσα από δικά του κείμενα με θέματα όπως το παιχνίδι, το χιούμορ, ο έρωτας, η πολιτική ... Πραγματικά καταπιάνεται με τόσα πολλά και το κάνει με έναν απόλυτα κατανοητό και άμεσο τρόπο που θα έλεγα ότι απευθύνεται σ΄όλους: επίδοξους συγγραφείς, συγγραφείς, μεταφραστές, επιμελητές, εκδότες (ναι! και σ’ αυτούς), αναγνώστες. Εν τέλει είτε γνωρίζετε είτε όχι τον Cortázar, μην το προσπεράσετε. Το διάβασα στα ισπανικά – αρκετά βατό – ενώ στη γλώσσα μας το χει μεταφέρει ο εξαιρετικός Αχιλλέας Κυριακίδης οπότε είμαι σίγουρος ότι θα το απολαύσετε.

Και μια και αναφέρθηκε το όνομά του, πάμε στο δεύτερο βιβλίο, το ‘Έλγκαρ – Είκοσι τέσσερις παραλλαγές’, ένα ακόμη δείγμα γραφής γεμάτο κινηματογράφο, μουσική και ενίοτε παιγνιώδη διάθεση. Τα κείμενα του Κυριακίδη αποζητούν και επιζητούν την προσοχή του αναγνώστη, την επανάληψη της ανάγνωσης στο σύνολό τους μια και μ’ αυτόν τον τρόπο παρατείνεται η απόλαυση ενώ την ίδια στιγμή αποκαλύπτονται κι άλλες λεπτομέρειες που θα του, μας, έχουν διαφύγει. Θα πρότεινα μάλιστα να κάνετε ότι κι εγώ, να διαβάσετε αρχικά τα είκοσι τέσσερα μικροδιηγήματα χωρίς να πάτε στο πίσω μέρος του βιβλίου, μην έχοντας κανένα σημείο αναφοράς και τη δεύτερη φορά να ανατρέξετε στις σημειώσεις κάνοντας έτσι κι εσείς με τη σειρά σας ένα μικρό παιχνίδι συγκρίνοντας τις δυο αναγνώσεις. Το βιβλίο είναι μικρό, δε θα προλάβετε να κουραστείτε.

Δεν ξέρω αν θα κουραστείτε σε κάποια σημεία του τρίτου βιβλίου, τον ‘Γατόπαρδο’ του Giuseppe Tomasi di Lampedusa, κάτι που συνέβη σ’ εμένα όχι επειδή το ίδιο το βιβλίο ήταν κουραστικό, αλλά επειδή είχα την εντύπωση και μ’ αυτήν πορευόμουν αρχικά ότι στο μυθιστόρημα θα συνέβαιναν πολλά και διάφορα, όπως επίσης κι ότι το κείμενο θα ‘έτρεχε’ σαν ένα καλοκουρδισμένο page turner. Αντ’ αυτού, θα έπρεπε να είχα προετοιμαστεί για το αργό ξετύλιγμα της ιστορίας ενός ξεπεσμένου ευγενή, του πρίγκηπα Ντον Φαμπρίτσιο τον καιρό που η Σικελία αλλά και η υπόλοιπη Ιταλία θα άλλαζε πρόσωπο, θα ενωνόταν επιχειρώντας να αφήσει πίσω τα φέουδα και τους βασιλείς. Το βιβλίο αποτελεί μια τοιχογραφία της εποχής εκείνης, μια καταγραφή της κοινωνικής αλλά και πολιτικής κατάστασης ιδωμένη μέσα από την μετριοπαθή οπτική του Φαμπρίτσιο. Υπάρχουν όμορφα αποσπάσματα με τις σκέψεις του πρίγκιπα γύρω απ’ τη ζωή και το θάνατο όπως επίσης και λεπτομερείς περιγραφές των κατοικιών, της εξοχής, των γευμάτων, του ρουχισμού, των τοποθεσιών στις οποίες βρίσκονται τα πρόσωπα του βιβλίου. Υπάρχει επίσης και η κυρίως ιστορία, οι σχέσεις ουσιαστικά του Ντον Φαμπρίτσιο με τον Τανκρέντι, αγαπημένο του ανιψιό, τον πάτερ Πιρόνε, η πορεία της οικογένειας μέσα στο χρόνο, κάποια συμβάντα που την στιγματίζουν. Ιδαίτερο βιβλίο, πλήρης έκδοση με πολλά στοιχεία για τον ίδιο τον συγγραφέα, προτεινόμενο ασφαλώς.  

Και τέλος, σαν τέταρτο και καταιδρωμένο έρχεται το βιβλίο του Alessandro Baricco, ‘Χωρίς Αίμα’, ένα διήγημα μεγάλης έκτασης – διαβάζεται σ’ ένα απόγιωμα – στο οποίο παρακολουθούμε ένα φονικό μιας οικογένειας από το οποίο επιζεί η κόρη. Ε, δε θα σας πω τι γίνεται μετά. Το τέλος είναι ανατρεπτικό και είναι το μόνο που μου άρεσε μια και το υπόλοιπο μου φάνηκε αδύναμο, συνηθισμένο. Οι φίλοι του Μπαρίκκο θα τσινίσουν αλλά αντέχω, πείτε μου ό,τι θέλετε.

Καλό υπόλοιπο, ώρες μένουν μέχρι να μπει ο Σεπτέμβρης. Και του χρόνου να μαστε καλά και να διαβάζουμε.