Η επιστροφή του βαρόνου Βένκχαϊμ - László Krasznahorkai

 

Γιατί βιάζεσαι; φαίνεται να με ρωτάει ο συγγραφέας. Έχω πιάσει τον εαυτό μου να σκέφτεται ότι αυτό το βιβλίο 'τραβάει' πολύ, έχω να διαβάσω και άλλο μετά, πόσο χρόνο ακόμα θα μου φάει; Και το ξέρω ότι μερικές φορές είναι λάθος. Είναι λάθος γιατί ο ρυθμός του βιβλίου είναι συγκεκριμένος, το ύφος αυτό που βρήκα από την πρώτη σελίδα, γιατί το βιάζω; Άλλες πάλι το ότι τραβάει και το ότι βιάζομαι έχει πράγματι να κάνει με το γεγονός ότι το κείμενο δεν με ελκύει, το χω βαρεθεί, θέλω πια να τελειώσω, θεωρώ ότι θα 'πρεπε για τα δικά μου γούστα να είναι πιο σύντομο.

Ωραία, θα μας πεις τώρα τι ισχύει στην προκειμένη περίπτωση; Η αλήθεια είναι - διπλωματικά το πάω, βλέπετε - πως το συγκεκριμένο τέταρτο για μένα βιβλίο του Ούγγρου (με τη 'Μελαγχολία της αντίστασης' να παραμένει το αγαπημένο μου) με κούρασε σε κάποιο σημείο, εκεί γύρω στα δυο τρίτα του, άρχισα να δυσανασχετώ μ' αυτή τη συνεχή εναλλαγή προσώπων προκειμένου να προχωρήσει η ιστορία. Κάτι που σίγουρα δε μου είχε συμβεί με τα τρία προηγούμενά του, να σημειωθεί ότι είναι από τους αγαπημένους μου σύγχρονους συγγραφείς. Μ' έπιασε που λέτε για λίγο αυτό το αίσθημα της βιασύνης αλλά μετά, επειδή ήθελα να δω πως θα τελειώσει συνέχισα την ανάγνωση και η υπομονή μου εν μέρει ανταμείφθηκε. Ήμουν όμως κοντά στο να το παρατήσω.

Ο βαρόνος Βένκχαϊμ έχει περάσει μεγάλο μέρος της ζωής του στην Αργεντινή και επιστρέφει στα πάτρια εδάφη όπου τον περιμένουν σαν τον Μεσσία που θα σώσει τα κακώς κείμενα μιας πόλης στην Ουγγαρία φέρνοντας μαζί του μια περιουσία που εκείνος όμως δεν έχει. Ο ίδιος επιστρέφει για να συναντήσει τον παλιό και ίσως μοναδικό έρωτα της ζωής του. Στο πλαίσιο της ιστορίας ο Λάσλο - το υπόλοιπο δεν το γράφω - περιγράφει μια κοινωνία που διαλύεται από τη διαφθορά, την απουσία ηθικών αξιών, την ανημποριά των πολιτών να αντιδράσουν. Μια κοινωνία σε αποσύνθεση της οποίας τις παθογένειες εύκολα θα αναγνωρίσει και θα ταυτίσει με το δικό του παρόν ο αναγνώστης.

Είναι λοιπόν από αυτά τα βιβλία που πιστεύω ότι θα το έβρισκα περισσότερο του γούστου μου αν ήταν πιο σύντομο - ας πούμε 150 σελίδες λιγότερες. Πιο συμπαγές. Αλλά τι κάθομαι και σας λέω τώρα, ο Κρασναχορκάι - να, τώρα το γραψα - είναι περίπτωση συγγραφέα, τα βιβλία του πάντα έχουν ιδιαιτερότητες στην πλοκή και αναπάντεχα 'κλεισίματα'. Οπότε διαβάστε το κι αφήστε μένα να αναζητήσω το επόμενό του κάποια άλλη στιγμή ...