Why I am a Calvinist - Μαραμπού
Οι λέξεις αυτή τη φορά είναι του Μαραμπού. Απολαύστε τον:
Why
I am a Calvinist
Δηλώνω
Καλβινιστής, με την αυθαίρετη έννοια του όρου, δηλαδή του ένθερμου υποστηρικτή
και αναγνώστη του Ίταλο Καλβίνο! Και μόνο. Η λογοτεχνία του Καλβίνο είναι για
πιστούς αναγνώστες, όχι για εκείνους που μεταλαβαίνουν λογοτεχνία Χριστούγεννα
και Πάσχα – άντε και 15αύγουστο! Η ανανέωση της λογοτεχνίας θα γίνει μόνο μέσω
της μορφής.
Αν όλα έχουν ειπωθεί στην λογοτεχνία δεν αρκεί
να τα επαναλάβεις με δικά σου λόγια – πόσα βιβλία δεν θυμίζουν “σπασμένο
τηλέφωνο” που η πρωτοτυπία του αρχέτυπου μεταβιβάζεται ολοένα πιο εξασθενημένη
ολοένα πιο διαστρεβλωμένη; Γιατί ο Λόγος του Θεού έχει καταντήσει τόσο βαρετό
κείμενο;; Δεν διαβάζεται πλέον. Πρέπει να επανεφεύρουμε τον λόγο.
Εν
αρχή ην ο λόγος, λοιπόν – μετά της μορφής, απαρεγκλίτως! Για να εισέλθεις στη
Βασιλεία της Λογοτεχνίας πρέπει να είσαι κομματάκι πρωτότυπος – η πρωτοτυπία
είναι η μονίμως βιασμένη κόρη που περιμένεις να καλοδεχτεί τα σπέρματα της
καλλιτεχνικής σου δημιουργίας! Να έχεις όμως πάντα στο νου σου ότι μπορεί να
είσαι εσύ ο τζούφιος!!
Οι
πραγματικοί επιβήτορες της πρωτοτυπίας (Τζόυς, Μπέρνχαρντ, Ναμπόκοφ, Μπέκετ,
Πύντσον, Φώκνερ, Καλβίνο) στο τέλος την παντρεύτηκαν και έζησαν αυτοί καλά και
εμείς καλύτερα!
Ο
Ίταλο Καλβίνο αποδεικνύεται ο πιο αγαπησιάρης επιβήτορας. Η λογοτεχνία του
είναι τρυφερή, παραμυθένια, γοητευτική. Είναι ο πρίγκιπας με το άσπρο άλογο! Αν
κάνεις τα πρώτα βήματα ως αναγνώστης και ονειρεύεσαι έναν πρίγκιπα, αυτός είναι
σίγουρα ο Καλβίνο. Ξεκίνα από κει, γιατί στην πορεία, η λογοτεχνία θα γίνει
τόσο σκληρή όσο και η ζωή.
Δεν
πειράζει αν δεν καταλαβαίνεις πολλά από αυτά που γράφει, τα λέει τόσο ωραία!
Πάρε
για παράδειγμα τα “Κοσμοκωμικά” (το βιβλίο που θα ήθελα να είχα γράψει εγώ).
Πρωταγωνιστής είναι ο Κφβφκ! Δεν το βρίσκεις ήδη συναρπαστικό; Νιώθεις ότι το
βιβλίο γράφεται μόνο για σένα, τα μάτια σου δίνουν ήχο στο όνομα του
πρωταγωνιστή, μιας και δεν μπορεί να το κάνει το στόμα σου. Λείπουν τα φωνήεντα
από το όνομα και αυτό είναι από μόνο του μια πράξη επαναστατική που ίσως αξίζει
να της αφιερώσεις μια βαθύτερη σκέψη! Τα υπόλοιπα ονόματα είναι γεμάτα σύμβολα
(μαθηματικά σύμβολα όμως), παρενθέσεις, αγκύλες, εκθέτες, αριθμοί, έτσι ώστε να
μην μπορεί να τα οικειοποιηθεί ο προφορικός λόγος, αν σε ρωτήσει κάποιος ποιος
είναι ο πρωταγωνιστής του βιβλίου να μην ξέρεις τι να πεις!
Ο
Κφβφκ είναι παρατηρητής και συμμετέχων σε έναν κόσμο που αλλάζει – όπως ένας
κόσμος που αλλάζει είναι και ο δικός μας, στον οποίο συμβαίνουν κοσμοκωμικές
καταστάσεις! Πρόκειται για ένα από τα πλέον πρωτότυπα βιβλία του Ίταλο Καλβίνο
και ένα εν γένει πρωτότυπο βιβλίο στην ιστορία της λογοτεχνίας.
Ο
Καλβίνο ξεκινά με μια αναφορά στην επιστημονική ανακάλυψη (που δεν διευκρινίζεται
αν είναι όντως πραγματική) Ευρισκόμενος στην εξωτερική ζώνη του Γαλαξία, ο
Ήλιος χρειαζεται 200 εκατομμύρια χρόνια περίπου για να ολοκληρώσει την περιφορά
του γύρω απ' αυτόν.
...και
αμέσως ξεκινά το υπέροχο διήγημά του με τον Κφβφκ αυτόπτη μάρτυρα όλων των
κοσμογονικών αλλαγών, να το επιβεβαιώνει με ζήλο. Ναι, τόσος ακριβώς χρόνος
χρειαζόταν, όχι λιγότερος – είπε ο Κφβφκ – εγώ, περνώντας κάποτε από κάποιο
σημείο του διαστήματος, έκανα ένα σημάδι για να μπορέσω να το ξαναβρώ μετά από
διακόσια εκατομμύρια χρόνια, όταν θα ξαναπερνούσαμε από εκεί, στον επόμενο γύρο
μας.
Στην
συνέχεια, η φαντασία του Καλβίνο μοιάζει να έρχεται από άλλους γαλαξίες!
Ξεδιπλώνει τα διηγήματά του με ένα κράμα ψευδοεπιστημονισμού και εξαιρετικού
χιούμορ. Μέσα σε αυτά τα “εξωγήινα” διηγήματα δεν παραλείπει να στριμώξει
καθετί γήινο και ανθρώπινο, μετατρέποντάς τα σε μια υπέροχη και ενδιαφέρουσα
λογοτεχνία. Αυτό που με γοήτευσε περισσότερο είναι ότι σε αυτόν τον κόσμο των
διηγημάτων που καλά καλά δεν έχει δημιουργηθεί η ύλη, τα χρώματα, η στεριά, ή
δεν ξέρω και γω τι άλλο, ο Καλβίνο χρησιμοποιεί λογοτεχνικές μεταφορές και
παρομοιώσεις (στριμωγμένοι σαν σαρδέλες!) ή ακόμα και καθημερινά αντικείμενα
(κρεβάτι, τραπέζι) για να κάνει πιο οικείο στον αναγνώστη εκείνον τον παλιό
ανοίκειο κόσμο μας. Και αυτός ο συνδυασμός προσφέρει ένα απαράμιλλο αναγνωστικό
αποτέλεσμα.
Θεωρώ
ότι μερικά από τα παραμυθάκια του μπορεί να τα απολαύσει και ένα παιδί
(εξαιρώντας μερικά ελαφρώς δυσνόητα κομμάτια) ακόμα και αν δεν πιάσει όλα τα
δεύτερα και τρίτα νοήματα των λέξεων. Θα μαγευτεί σίγουρα και όπως είναι και ο
τίτλος ενός από τα διηγήματα... βάζουμε στοίχημα; Τα διηγήματα δεν διαβάζονται
τόσο γρήγορα όσο ίσως φαντάστηκες όταν αντίκρισες το βιβλίο. Φταίει η
συμπύκνωση της ύλης (της λογοτεχνικής αυτή τη φορά!). Για την τιμή που
προσφέρεται και την χαρά που προσφέρει είναι μια πολύ καλή επιλογή. Η μετάφραση
του Ανταίου Χρυσοστομίδη είναι όνομα και πράμα... χρυσόστομη!
Γιατί
προβαίνω σε αυτήν την ομολογία πίστεως; Γιατί νιώθω έκπληξη που υπάρχουν ακόμα
Θεοί που δεν σε απογοητεύουν! Ο Καλβίνο δεν με απογοήτευσε ποτέ και τι
περισσότερο έχεις να περιμένεις από έναν Θεό, απλώς και μόνο να μην σε
απογοητεύσει. Αμήν.
Μαραμπού
Αυτό το σχόλιο αφαιρέθηκε από τον συντάκτη.
ΑπάντησηΔιαγραφήΚαλέ τι είστε εσείς. Άμ' έπος, άμ' έργον. Ω, τι ταχύτης, Θε μου.
ΑπάντησηΔιαγραφήΔεν έχω διαβάσει τα “Κοσμοκωμικά”. Από Καλβίνο έχω απολαύσει
Πάλομαρ
Αν μια νύχτα του χειμώνα ένας ταξιδιώτης
Πάλομαρ (ξανά)
Οι δύσκολοι έρωτες
Τελευταίο έρχεται το κοράκι
Με αυτήν ακριβώς τη σειρά. Κάπου ανάμεσά τους προσπάθησα να εντρυφήσω στις Αόρατες πόλεις. Δεν ξέρω αν έφταιγε η διάθεση, η συγκυρία, η κούρασή μου, η φάση που βρισκόμουν, όμως δεν μπόρεσα να προχωρήσω περισσότερο από τις 50 -και ούτε- πρώτες σελίδες. Ντρέπομαι για λογαριασμό μου, αλλά δεν...
Εντούτοις, ίσως το επιχειρήσω κάποια άλλη στιγμή. Προς το παρόν, η υπόθεση κάνει τζιιιζζζ.
Περιμένω τους κεραυνούς της απογοήτευσής σας.
Εγώ βρίσκομαι με τον Ταξιδιώτη επί του παρόντος. Σύντομα θα έχεις/ ετε το σύντομο σχόλιο μου
ΔιαγραφήΕ όχι και κεραυνούς, δεν είμαι ο Δίας. Δεν με έχει πιάσει (ακόμη) τόση κρίση μεγαλείου! :)
ΔιαγραφήΤις αόρατες πόλεις δεν τις έχω διαβάσει αλλά έχω δει σχόλια πολλών αναγνωστών να λένε ότι είναι από τα λίγα του Καλβίνο που έχουν παρατήσει. Και αυτό με ιντριγκάρει να το αγοράσω για να το διαπιστώσω και μόνος μου. Η αλήθεια είναι ότι το είχα κάνει δώρο σε έναν φίλο παλιά, όμως τότε δεν είχα ακόμη αποκτήσει την συνήθεια να διαβάζω πρώτα τα βιβλία που δωρίζω. Πάντως λόγω του οπισθόφυλλου και του θέματος εκείνο το βιβλίο του Καλβίνο που μου είχε κάνει την περισσότερη εντύπωση απ' όλα!!
Κάπως έτσι σκέφτομαι κι εγώ και κάπως έτσι αποφάσισα να διαβάσω τις Αόρατες πόλεις, αλλά να που δεν τα κατάφερα.
ΑπάντησηΔιαγραφήΥΓ. Έχετε κάτι σε Χένρι Τζέιμς;
[Εκτός από Το στρίψιμο της βίδας, Το θηρίο στη ζούγκλα, Η εικόνα στο χαλί]
Έχω τον Αμερικανό από εκδόσεις Γράμματα σε μετάφραση Ρένας Χατχούτ. Για τις Αόρατες πόλεις έρχεται συστημένο (τρόπος του λέγειν, απλό θα το στείλω!) στο σπίτι σας!!
ΔιαγραφήΚαλέ Μαραμπού...άντε καλέ στο μπλοκ σου ,που τό'χεις και ρημάζει.
ΑπάντησηΔιαγραφήΠιπέρι και σπασμένες γραμμές !!! Χαράμι ο Λίχτενμπεργκ .
''Η φωλιά του κούκου'' πες το καλύτερα.
Αν το πω "Το κλουβί με τις τρελές" υπόσχεσαι ότι θα το επισκέφτεσαι συχνότερα;;
ΔιαγραφήΠάω όπου πας. :)
ΑπάντησηΔιαγραφή